Nếu bạn là người có quan tâm đến lĩnh vực công nghệ thì chắc hẳn đâu đó bạn đã từng nghe về thuật ngữ “Web 3”. Công nghệ này chỉ mới xuất hiện cách đây không lâu nhưng nó được kỳ vọng sẽ là công nghệ tạo nên cuộc cách mạng tiếp theo của công nghệ web. Vậy Web 3 là gì?

Tổng quan về Web 3

Về bản chất thì Web 3 là sự cải tiến của Web 1.0 và Web 2.0 nhằm nâng cấp công nghệ thích hợp hơn đối với cho nhu cầu của người dùng trong thời đại công nghệ số hiện nay.

Web 3 là gì?

Web 3 hay còn được gọi là Semantic Web, là thế hệ thứ 3 của công nghệ Internet nhằm khắc phục những nhược điểm và tối ưu các tiện ích với công nghệ AI, Blockchain và tiến tới công nghệ Metaverse để biến Internet thành hiện thực như chính cuộc sống của chúng ta.

Các giai đoạn phát triển Web 3

Web đã phát triển rất nhiều trong những năm qua. Sự phát triển của Internet được chia thành 3 giai đoạn khác nhau: Web 1.0, Web 2.0, Web 3.0

• Web 1.0: Là thế hệ đầu tiên trong quá trình phát triển chung của Web. Thuật ngữ là mô tả kết nối mạng máy tính trong những năm 70, 80 của thế kỷ trước cho đến khi các trình duyệt và trang web đầu tiên hình thành và phát triển vào những năm 90.
• Web 2.0: Bắt đầu phát triển vào giữa những năm 2000 tiêu biểu như Google, Amazon, Facebook,… đã thống trị thị phần Internet bằng cách tạo điều kiện cho mọi người kết nối với nhau và các giao dịch vụ giao dịch trực tuyến.
• Web 3.0: Một ứng dụng khác của công nghệ Blockchain ngoài các ứng dụng tiền điện tử (crypto) phổ biến hiện nay mà chúng ta nhìn thấy. Nó được coi như là một tầm nhìn về tương lai của Internet, nơi mọi người hoạt động chủ yếu ẩn danh trên các nền tảng phi tập trung thay vì phụ thuộc vào các gã công nghệ khổng lồ như: Google, Facebook,…

Các thức hoạt động của Web 3

Bằng cách lưu lại nhật ký hoạt động của người dùng trên Blockchain, Web 3 giúp người dùng có thể chia sẻ dữ liệu của họ trên môi trường mạng và giao tiếp giữa các trang web bằng một tài khoản duy nhất. Công nghệ Web 3 giúp chúng ta cải thiện quyền riêng tư, tính minh bạch và loại bỏ đi các bên trung gian, tạo điều kiện sở hữu dữ liệu và các giải pháp nhận dạng kỹ thuật số number Web 3 giống như một sơ sở dữ liệu. Ngoài ra, công nghệ Blockchain có thể cho phép nhiều giao dịch và tương tác trực tuyến trực tiếp hoen mà không cần đến các dịch vụ và máy chủ trung gian như hiện nay.

Ưu điểm của Web 3

Dạng phi tập trung

Vì được xây dựng và phát triển trên nền tảng công nghệ Blockchain nên các ứng dụng Web 3 có các giao dịch được trao đổi trực tiếp, ngang hàng và không phải chịu sự kiểm soát của bất kỳ bên thứ 3 nào. Dữ liệu của Web 2.0 được lưu trữ trên một nền tảng nhất điện của nhà phát triển, nhưng đối với Web 3 thông tin sẽ được lưu ở nhiều nơi và hoàn toàn phi tập trung mà không cần qua một bộ phận trung tâm nào.

Đáng tin cậy

Đối với Web 3 bạn sẽ là người kiểm soát và bảo mật dữ liệu của bản thân. Dường như không có cách nào để tin tặc có thể xâm nhập vào mạng và lấy đi dữ liệu của bạn chỉ trừ khi bạn để lộ cụm mật khẩu hoặc mật khẩu ví của mình. Vì thế, tin tặc không thể đánh cắp dữ liệu cá nhân của người dùng trừ khi chúng có thể hack toàn bộ mạng Internet trên toàn thế giới và điều này là bất khả thi.

Có thể tự quản lý Web 3

Bất kỳ cá nhân, tổ chức nào cũng có thể tham giao Web 3. Thông tin dữ liệu cho chính bạn quản lý, lưu trữ và bảo mật. Đối với công nghệ này không ai có thể đánh cắp hay tiết lộ quyền riêng tư của bạn nếu không có sự đồng ý của bạn. Điều này hoàn toàn trái ngược với các nền tảng hiện nay như: Google, Facebook,…

Tính phân tán

Một ứng dụng hay nền tảng trên Web 3 không có máy chủ trung tâm giống như hệ thống web tập trung. Chúng tồn tại liên tục, bên cạnh nhau cả ngày lẫn đêm nên việc mất điện hay lỗi vì bất cứ lý do gì cũng không ảnh hưởng đến trải nghiệm của bạn trên Web 3

Trạng thái dữ liệu

Các thông tin, trò chơi, bài viết hoặc các loại dữ liệu khác của bạn trên Web 3 sẽ luôn tồn tại miễn là Internet của thế giới vẫn còn hoạt động và không ai có thể truy cập và thay đổi nó thậm chí là xóa nó đi.

Nhược điểm của Web 3

Dữ liệu rác

Vì là mạng phi tập trung, phần quyền nên dữ liệu trên Web 3 có thể được tải lên hàng loạt và ít thông tin hơn. Thông tin có giá trị hoặc thông tin rác đều được lưu trữ dẫn đến trải nghiệm người dùng kém. Ngoài ra, thông tin không phù hợp với mọi lứa tuổi và nội dung không lành mạnh là những vấn đề nghiêm trọng cần được giải quyết  vì một khi dữ liệu nằm trên chuỗi thì nó sẽ liên tục và không ai có thể làm gì với nó.

Pháp lý

Vì là nên tảng phi tập trung và không ai kiểm soát nội dung nên các chủ đề nhạy cảm như chính trị, tôn giáo, chiến tranh,… Tội phạm mạng sẽ lợi dụng, dùng ngôn từ kích động và đưa thông tin sai lệch sẽ gây hậu quả rất nghiêm trọng. Nên việc phát triển Web 3 cũng là một thách thức đối với các nhà thực thi luật pháp. Điều này cũng sẽ thúc đẩy một cơ chế mới trong kỷ nguyên mới, đó là DAO.

Chưa thân thiện với người dùng

Hiện nay, công nghệ Blockchain nói chung và Web 3 nói riêng vẫn đang trong giai động đầu tạo dựng niềm tin và ứng dụng thực tế vào đời sống nên chức năng, cách dử dụng còn khá phức tạp và khó hiểu đối với đại đa số người dùng, đặc biệt là đối với người dùng chưa am hiểu nhiều về công nghệ cũng như kiến thức về Internet.

Khả năng mở rộng chưa rõ ràng

Thông tin và dữ liệu được lưu trữ liên tục nên việc sử dụng bộ nhớ theo thời gian sẽ là vấn đề đáng được quan tâm và cần phải giải quyết.

Tốc độ xử lý còn chậm

Các phần xác thực cần phải chạy dựa trên các chức năng của Blockchain nên dẫn đến việc tắc nghẽn mạng và ảnh hưởng đến trải nghiệm của người dùng.

Các thông tin trên là những thông tin cơ bản nhất về Web 3. Xét góc nhìn về tương lai, Web 3 còn cần cải thiện rất nhiều tính năng, giải quyết các vấn đề được xem là nhược điểm nhưng nó vẫn được tin rằng là giải pháp ưu việt cho thời đại mới.